BJJ หรือ บราซิลเลียนยิวยิตสู คือ กีฬาแบบไหน?

บราซิลเลียนยิวยิตสู คือ

หากคุณคิดว่า บราซิลเลียนยิวยิตสู คือ การต่อสู้มีแค่การยืนชกและเตะ อาจจะต้องเปลี่ยนมุมมองใหม่ เพราะมีศิลปะการป้องกันตัวแขนงหนึ่ง ที่ให้ความสำคัญ กับการพาคู่ต่อสู้ลงสู่พื้น และ ควบคุมสถานการณ์ อย่างสมบูรณ์แบบ

  • ประวัติความเป็นมาบราซิลเลียนยิวยิตสู
  • เทคนิคไหนสำคัญอย่างมาก 
  • คุณสมบัติไหนที่คุณสามารถเข้าฝึกได้?

ความเป็นมาของบราซิลเลียนยิวยิตสู

บราซิลเลียนยิวยิตสู (Brazilian Jiu-Jitsu หรือ BJJ) ศิลปะการต่อสู้ แบบไม่ใช้อาวุธ และกีฬาแข่งขัน ที่พัฒนาจาก ยิวยิตสูญี่ปุ่นและยูโด โดยมีจุดเด่น ในการต่อสู้ จับล็อกบนพื้น และการควบคุมคู่ต่อสู้ จากด้านบน เรื่องราวเริ่มต้นเมื่อ ช่วงต้นศตวรรษที่ 20 นักสอนญี่ปุ่นชื่อ มิตสึโยะ มาจิเดะ (Mitsuyo Maeda)

เดินทางมาสอนศิลปะ การต่อสู้ในบราซิล ครอบครัวเกรซีนำไปปรับปรุง ให้เหมาะกับผู้ฝึกที่ตัวเล็ก และพัฒนาระบบล็อก และ leverage ที่เป็นเอกลักษณ์ ต่อมา BJJ เริ่มแพร่หลายสู่ต่างประเทศ ตั้งแต่ช่วงทศวรรษ 1980-1990 ผ่านการแข่งขัน MMA (Mixed Martial Arts) และการสอนโดยครอบครัวเกรซี (9 พฤศจิกายน 2024) [1]

มีประเภทรูปแบบการฝึก อะไรบ้าง ?

  • ฝึกเทคนิค (Technique Drills) ผู้ฝึกเรียนรู้ท่าต่างๆ เช่น การล็อกข้อ การกด การพลิกตัว และการควบคุมคู่ต่อสู้ โดยฝึกซ้ำ ๆ เพื่อสร้างความชำนาญและความมั่นใจ
  • การสปาร์ริง/โรลลิ่ง (Sparring / Rolling) เป็นการต่อสู้จำลองแบบจับคู่จริง โดยมีคู่ฝึกช่วยให้สามารถประยุกต์ใช้เทคนิค ในสถานการณ์จริง ฝึกทั้งการโจมตี ป้องกัน
  • การฝึกแบบ Gi และ No-Gi Gi: สวมกิโมโน เรียนรู้การใช้ผ้าเสื้อควบคุมคู่ต่อสู้ No-Gi: ไม่สวมกิโมโน ใช้ร่างกายเปล่าในการล็อก และควบคุม
  • การฝึกเสริมร่างกายและสมาธิ รวมถึงการฝึกความแข็งแรงของร่างกาย การทรงตัว การยืดหยุ่น การควบคุมลมหายใจ เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการต่อสู้

เทคนิคสำคัญในการต่อสู้ ใช้วิธีไหน ?

  • ควบคุมตำแหน่ง (Control / Positioning) ผู้ฝึกใช้ท่าต่างๆ เช่น mount, side control, back control ครองตำแหน่งเหนือคู่ต่อสู้ ทำให้สามารถโจมตี หรือล็อกได้ง่าย
  • ล็อกข้อ (Joint Locks / Submissions) ใช้ล็อกข้อแขน ข้อขา ข้อมือ ข้อศอก เช่น armbar, kimura, kneebar เพื่อบังคับให้คู่ต่อสู้ยอมแพ้
  • ใช้ห่วงคอ (Chokes / Strangles) เช่น rear naked choke, guillotine, triangle choke ทำให้คู่ต่อสู้หมดแรง หรือต้องยอมแพ้ โดยไม่ใช้แรงปะทะ
  • การพลิกตัวและเปลี่ยนตำแหน่ง (Sweeps / Transitions) พลิกจากตำแหน่งใต้ขึ้นบน เช่น scissor sweep, hip bump sweep เพื่อสร้างความได้เปรียบ

ที่มา: (Brazillian Jiu-Jitsu) ประสิทธิภาพในการต่อสู้จริง (5 เมษายน 2022) [2]

BJJ มีการแบ่งสายเข็มขัด ด้วยหรือไม่

บราซิลเลียนยิวยิตสู คือ

เริ่มมีการกำหนด การแบ่งสายเข็มขัด อย่างเป็นทางการครั้งแรกในปี 1967 (Belt Ranking System) เพื่อแสดงระดับความชำนาญ และประสบการณ์ของผู้ฝึก โดยเข็มขัดแต่ละสี สะท้อนทั้งความรู้ ทางเทคนิคการต่อสู้ มีดังนี้ เริ่มจาก เข็มขัดสีขาว (White Belt) ระยะเวลาเฉลี่ย 1–2 ปีแรก ของการฝึก สำหรับผู้เริ่มต้น ที่ยังเรียนรู้พื้นฐาน ต่อด้วย สีน้ำเงิน (Blue Belt) ที่แสดงถึงความเข้าใจเทคนิคหลัก

และสามารถประยุกต์ได้จริง จากนั้น สีม่วง (Purple Belt) สำหรับผู้ฝึกที่เชี่ยวชาญ และเข้าใจเชิงลึกของการควบคุมคู่ต่อสู้ ต่อไปคือ สีน้ำตาล (Brown Belt) ที่เป็นขั้นสูงก่อนถึง ระยะเวลาเฉลี่ย 6–8 ปี หลังเริ่มฝึก สีดำ (Black Belt) ซึ่งเป็นระดับสูงสุด สำหรับนักฝึกที่มีความชำนาญเต็มรูปแบบ ทั้งทักษะการวางกลยุทธ์ (1 สิงหาคม 2025) [3]

และปรัชญาการต่อสู้ของ BJJ ผู้ฝึกส่วนใหญ่ต้องใช้ เวลา 8–12 ปี ถึงจะถึงเข็มขัดสีดำ และบางครั้งจะมี เข็มขัดแดง-ดำ หรือแดง สำหรับผู้ฝึกระดับปรมาจารย์

มีวิธี นับคะแนนอย่างไร ?

  • Takedown / Throw (2 คะแนน) การโยกหรือทุ่มคู่ต่อสู้ลงพื้น และครองตำแหน่งเหนือคู่ต่อสู้
  • Sweep (2 คะแนน) พลิกตัวจากตำแหน่งต่ำ (guard) ขึ้นไปครองตำแหน่งบน
  • Knee on Belly (2 คะแนน) วางเข่าลงบนลำตัวคู่ต่อสู้ ในตำแหน่งควบคุม
  • Guard Pass (3 คะแนน) ผ่านขาของคู่ต่อสู้ เพื่อเข้าสู่ตำแหน่งควบคุมด้านบน แบบ side control
  • Mount / Back Control (4 คะแนน) ครองตำแหน่งสูงสุด mount หรือ back control ถือว่ามีความได้เปรียบสูงสุด ในการโจมตี
  • Submission (ชนะทันที) หากผู้แข่งขันทำให้คู่ต่อสู้ tap out หรือยอมแพ้ จะชนะทันที ไม่เกี่ยวกับคะแนน

คุณสมบัติใด สามารถเข้าฝึกได้

การฝึกบราซิลเลียนยิวยิตสู เหมาะกับผู้ที่มีความตั้งใจฝึกฝน อดทน เนื่องจากต้องเรียนรู้เทคนิคอย่างละเอียด ทั้งการล็อก การควบคุม และการพลิกตัวบนพื้น นอกจากนี้ ยังช่วยพัฒนาความแข็งแรง ความยืดหยุ่น และสมาธิ

ผู้เข้าฝึกไม่จำเป็นต้องมี พื้นฐานศิลปะการต่อสู้มาก่อน เพราะสามารถปรับระดับ ความยากง่าย ให้เหมาะสมกับผู้เริ่มต้น ผู้ฝึกสามารถเริ่มได้ตั้งแต่วัยรุ่น ไปจนถึงผู้ใหญ่ ทั้งชายและหญิง  

อีกคุณสมบัติสำคัญคือ ความรับผิดชอบต่อความปลอดภัยของตนเองและคู่ฝึก เพราะการล็อกและ submission อาจทำให้เกิดอันตรายได้ หากไม่ควบคุมแรง การเคารพกติกา และคู่ฝึกจึงเป็นสิ่งจำเป็น

ผลลัพธ์ที่ได้จาก บราซิลเลียนยิวยิตสู คือ 

สรุป บราซิลเลียนยิวยิตสู คือ ศิลปะการต่อสู้ที่เน้น การใช้เทคนิค และกลยุทธ์บนพื้น เพื่อควบคุมคู่ต่อสู้ สร้างความได้เปรียบ ทั้งผู้ฝึกเรียนรู้ทั้งล็อกข้อ พลิกตัว และการทำห่วงคอ โดยไม่ต้องพึ่งพาแรงกายมาก 

บราซิลเลียนยิวยิตสู ต่างจากยูโดตรงไหน ?

ยูโด คืออะไร เน้นการทุ่ม และควบคุมจากการยืน ส่วนบราซิลเลียนยิวยิตสู มุ่งไปที่การต่อสู้บนพื้น และการทำ submission เช่น ล็อกข้อหรือห่วงคอ ยูโดมักจบเกมเมื่อทุ่มสำเร็จ หรือคุมได้ระยะสั้น ขณะที่บราซิลเลียนยิวยิตสู เน้นการครองตำแหน่ง และหาทางทำให้คู่ต่อสู้ยอมแพ้

การฝึก BJJ ช่วยเรื่องความฟิตด้านใดบ้าง?

ช่วยเพิ่มความแข็งแรงของร่างกาย และกล้ามเนื้อส่วนต่างๆ โดยเฉพาะแขน ขา ลำตัว และแกนกลาง ยังช่วย พัฒนาความยืดหยุ่น ทรงตัว และความคล่องตัว ในการเคลื่อนไหวบนพื้น

Facebook
Twitter
Telegram
LinkedIn
ข้อมูลผู้เขียน

แหล่งอ้างอิง